Αν ψάχνεις για έναν οδηγό που θα σου εξηγήσει με απλό και φιλικό τρόπο πώς να κάνεις τα πρώτα σου βήματα στο Linux, τότε είσαι στο σωστό μέρος! Σε αυτό το άρθρο θα περιγράψουμε το τι είναι το Linux, γιατί να το επιλέξεις, πώς να το εγκαταστήσεις και τι πρέπει να κάνεις μόλις ξεκινήσεις.
Τι είναι το Linux;
Το Linux είναι ένα δωρεάν και ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστημα (OS) που αποτελεί μια εξαιρετική εναλλακτική στα Windows και το macOS. Αν και αρχικά φημιζόταν ως μια πλατφόρμα για "γνώστες" και "geeks", πλέον είναι φιλικότερο προς όλους και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο από προγραμματιστές όσο και από καθημερινούς χρήστες.
Το μεγάλο "όπλο" του Linux είναι η ελευθερία και η προσαρμοστικότητα! Υπάρχουν δεκάδες εκδόσεις (ή, όπως λέγονται, διανομές) του Linux, που καλύπτουν όλες τις ανάγκες. Κάποιες από τις πιο δημοφιλείς διανομές είναι:
- Ubuntu (ιδανικό για αρχάριους)
- Mint (επίσης φιλικό με ωραίο design)
- Fedora (για προχωρημένους)
- Debian (ισχυρό και σταθερό)
- Arch Linux (για όσους θέλουν εξ ολοκλήρου εξατομίκευση).
Γιατί να επιλέξεις Linux;
Αν βρίσκεσαι σε δίλημμα για το αν αξίζει να δώσεις μια ευκαιρία στο Linux, εδώ είναι μερικοί λόγοι που μπορεί να σε πείσουν:
1.Είναι δωρεάν, και πάντα θα είναι. Ξέχνα τις άδειες χρήσης και τις πληρωμές. Κατέβασέ το, εγκατάστησέ το και απόλαυσέ το χωρίς κόστος.
2. Είναι ελαφρύ και γρήγορο.Ακόμα κι αν το PC σου είναι παλιό, το Linux μπορεί να αναστήσει το μηχάνημά σου!
3. Ασφάλεια. Το Linux είναι λιγότερο ευάλωτο σε ιούς και malware, χάρη στη φιλοσοφία της ανοιχτής του κοινότητας και στις τακτικές ενημερώσεις.
4. Δεν υπάρχει μονοπώλιο. Θέλεις να τροποποιήσεις το σύστημά σου; Μπορείς! Όλα είναι στα χέρια σου.
5. Κοινότητα γεμάτη υποστήριξη. Ξεμένεις από ιδέες ή αντιμετωπίζεις πρόβλημα; Κάποιος στο forum ή στο Reddit θα είναι εκεί να σε βοηθήσει.
Πώς να ξεκινήσεις;
ΟΚ, αποφάσισες να το δοκιμάσεις. Μπράβο! Ας δούμε τα βήματα για να ξεκινήσεις με Linux.
1. Διάλεξε τη διανομή που σου ταιριάζει
Οι περισσότερες καινούργιες προτάσεις χρηστών ξεκινάνε με το Ubuntu ή το Linux Mint, καθώς είναι φιλικά, σταθερά και δημοφιλή. Ρίξε μια ματιά στα χαρακτηριστικά κάθε διανομής, κάνε μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο, και διάλεξε αυτή που σε καλύπτει καλύτερα.
2. Κατέβασε το ISO και φτιάξε ένα bootable USB
Αφού επιλέξεις τη διανομή σου, μπες στην επίσημη ιστοσελίδα της και κατέβασε το αρχείο ISO. Μετά, χρειάζεσαι ένα USB stick για να το μετατρέψεις σε bootable μέσο.
Προτεινόμενα εργαλεία για αυτό:
- Rufus (για Windows)
- Etcher (cross-platform).
Με αυτά τα εργαλεία, μπορείς να "κάψεις" το αρχείο ISO στο USB σου.
3. Boot και εγκατάσταση
- Κάνε επανεκκίνηση στον υπολογιστή σου και μπες στο BIOS/UEFI (συνήθως με το πλήκτρο F2, F10 ή Delete κατά την εκκίνηση).
- Επέλεξε το USB ως μέσο εκκίνησης.
- Ακολούθησε τον οδηγό εγκατάστασης. Μην αγχώνεσαι, όλα είναι εύκολα και βήμα-βήμα.
Μια μικρή σημείωση: Αν δεν θέλεις να εγκαταστήσεις το Linux μόνιμα, μπορείς να το δοκιμάσεις σε "live mode", τρέχοντάς το από USB χωρίς να πειράξεις το τρέχον λειτουργικό σου σύστημα.
Τι να κάνεις μόλις ξεκινήσεις
1. Ενημέρωσε το σύστημα
Η πρώτη σου κίνηση μόλις μπεις σε Linux είναι να βεβαιωθείς ότι όλα είναι ενημερωμένα. Άνοιξε το τερματικό (μη φοβάσαι, θα σε αγαπήσει!) και πληκτρολόγησε:
sudo apt update && sudo apt upgrade
2. Εγκατάσταση εφαρμογών
Το Linux έχει το δικό του "app store" όπου μπορείς να βρεις σχεδόν τα πάντα. Αν χρησιμοποιείς Ubuntu ή Mint, μπορείς να ανοίξεις το Software Center και να κατεβάσεις ό,τι χρειάζεσαι, από browsers μέχρι εργαλεία γραφείου.
Επίσης,
- Χρειάζεσαι έναν browser; Firefox, Chromium ή Brave.
- Επεξεργασία κειμένου; LibreOffice ή OnlyOffice.
- Μουσική; Spotify (ναι, υπάρχει στο Linux!).
Το τερματικό είναι ίσως το ποιό δύσκολο "εργαλείο" για τους αρχάριους, αλλά στην πραγματικότητα είναι απίστευτα ισχυρό. Μπορείς να κάνεις τα πάντα μέσω του γραφικού περιβάλλοντος, αλλά αν μάθεις μερικές εντολές, θα εντυπωσιαστείς από το πόσο γρήγορα μπορείς να πετύχεις πράγματα.
3. Ποιες είναι οι βασικές εντολές που πρέπει να μάθω;
1. ls:
- Σας επιτρέπει να δείτε το περιεχόμενο ενός καταλόγου. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε επιπλέον επιλογές για περισσότερες πληροφορίες, όπως `ls -l` για λεπτομερή προβολή.
2. cd:
- Σας επιτρέπει να αλλάζετε μεταξύ των καταλόγων. Απλώς πληκτρολογήστε `cd /path/to/directory` για να μεταβείτε σε συγκεκριμένο κατάλογο.
3. mkdir:
- Σας επιτρέπει να δημιουργείτε νέους καταλόγους. Απλώς πληκτρολογήστε `mkdir new_directory` για να δημιουργήσετε έναν νέο κατάλογο.
4. rm:
- Σας επιτρέπει να διαγράφετε αρχεία. Προσοχή, χρησιμοποιήστε με προσοχή καθώς η εντολή είναι μη αναστρέψιμη! Πληκτρολογήστε `rm file.txt` για να διαγράψετε ένα αρχείο.
5. man:
- Σας επιτρέπει να διαβάσετε τις σελίδες εγχειριδίου για οποιαδήποτε εντολή. Απλώς πληκτρολογήστε `man ls` για να δείτε το εγχειρίδιο της εντολής `ls`.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις βασικές εντολές που πρέπει να μάθετε. Καθώς θα εξοικειώνεστε περισσότερο με τη γραμμή εντολών, μπορείτε να ανακαλύψετε και άλλες χρήσιμες εντολές.
4. Ποιες είναι οι πιο χρήσιμες εντολές για διαχείριση αρχείων και καταλόγων στη γραμμή εντολών;
1. ls:
- Σας επιτρέπει να δείτε το περιεχόμενο ενός καταλόγου. Μπορείτε να προσθέσετε επιλογές όπως -l για λεπτομερή προβολή ή -a για προβολή όλων των αρχείων, ακόμα και των κρυφών.
2. cd:
- Σας επιτρέπει να αλλάζετε μεταξύ καταλόγων. Απλά πληκτρολογήστε `cd /path/to/directory` για να μεταβείτε σε συγκεκριμένο κατάλογο.
3. mkdir:
- Δημιουργεί νέους καταλόγους. Χρησιμοποιήστε `mkdir new_directory` για να δημιουργήσετε έναν νέο κατάλογο.
4. rm:
- Διαγράφει αρχεία. Χρησιμοποιήστε `rm file.txt` για να διαγράψετε ένα αρχείο. Προσοχή, είναι μια μόνιμη ενέργεια!
5. cp:
-Αντιγράφει αρχεία. Χρησιμοποιήστε `cp source_file.txt dest_file.txt` για να αντιγράψετε ένα αρχείο.
6. mv:
-Μετακινεί ή μετονομάζει αρχεία. Χρησιμοποιήστε `mv old_name.txt new_name.txt` για να μετονομάσετε ένα αρχείο ή `mv file.txt /new/path/` για να το μετακινήσετε.
7. touch:
-Δημιουργεί νέα αρχεία. Πληκτρολογήστε `touch new_file.txt` για να δημιουργήσετε ένα νέο αρχείο.
8. cat:
- Προβάλλει το περιεχόμενο ενός αρχείου. Χρησιμοποιήστε `cat file.txt` για να δείτε το περιεχόμενο του αρχείου.
9. tail και head:
- Προβάλλουν τις τελευταίες ή τις πρώτες γραμμές ενός αρχείου, αντίστοιχα. Π.χ. `tail -n 5 file.txt` ή `head -n 3 file.txt`.
Αυτές είναι μερικές από τις πιο χρήσιμες εντολές για διαχείριση αρχείων και καταλόγων στο Linux. Εξασκηθείτε με αυτές και σιγά-σιγά θα γίνετε πιο εξοικειωμένοι με τη χρήση της γραμμής εντολών.
ΒΙΒΛΙΑ
Μερικές από τις καλύτερες επιλογές βιβλίων για να ξεκινήσετε με το Linux, είτε στοχεύετε σε μια καριέρα στην πληροφορική είτε απλώς θέλετε να μάθετε περισσότερα είναι τα παρακάτω
1. The Linux Command Line από τον William Shotts :
- Αυτό το βιβλίο είναι εξαιρετικό για αρχάριους στο Linux, καθώς καλύπτει όλες τις βασικές εντολές και λειτουργίες του τερματικού. Θα μάθετε πώς να πλοηγείστε στο σύστημα, να διαχειρίζεστε αρχεία και καταλόγους, να χρησιμοποιείτε επεξεργαστές κειμένου και πολλά άλλα. Είναι ένα πολύ καλό σημείο εκκίνησης.
2. Linux Pocket Guide από τον Daniel J. Barrett :
- Αν αναζητάτε ένα συμπαγές και εύχρηστο εγχειρίδιο αναφοράς, αυτό το βιβλίο είναι ό,τι χρειάζεστε. Περιέχει συνοπτικές πληροφορίες για τις πιο χρήσιμες εντολές, συντομεύσεις πληκτρολογίου και άλλες χρήσιμες συμβουλές. Είναι ιδανικό για γρήγορη ανάκτηση πληροφοριών.
3. The Linux Bible από τον Christopher Negus :
- Αυτό είναι ένα από τα πιο ολοκληρωμένα βιβλία για το Linux. Καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από την εγκατάσταση και διαμόρφωση μέχρι την προχωρημένη χρήση και διαχείριση του συστήματος. Είναι μια εξαιρετική επιλογή για όσους θέλουν να αποκτήσουν μια σφαιρική κατανόηση του Linux.
4. How Linux Works από τον Brian Ward :
- Αν θέλετε να πάτε ένα βήμα παραπέρα και να κατανοήσετε πώς λειτουργεί εσωτερικά το Linux, αυτό το βιβλίο είναι ό,τι χρειάζεστε. Καλύπτει λεπτομερώς την αρχιτεκτονική του Linux, τις διεργασίες, το σύστημα αρχείων και άλλες λεπτομέρειες που θα σας βοηθήσουν να αποκτήσετε μια βαθύτερη κατανόηση του λειτουργικού συστήματος.
Χρήσιμες συμβουλές για αρχάριους
- Πειραματίσου! Το Linux είναι φτιαγμένο για εξερεύνηση. Αν κάνεις κάποιο λάθος, σχεδόν πάντα υπάρχει τρόπος να το διορθώσεις χωρίς να χαθούν δεδομένα.
- Μάθε από την κοινότητα. Forum, Reddit (r/linux4noobs) και το YouTube είναι γεμάτα tutorials και απαντήσεις.
- Εγκατέστησε εργαλεία όπως Timeshift για να κρατάς backup του συστήματός σου σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά.
Συνοψίζοντας, η μετάβαση στο Linux μπορεί αρχικά να φαίνεται δύσκολη, αλλά με συστηματική προσέγγιση και προσπάθεια, μπορείτε να αποκτήσετε τις δεξιότητες που χρειάζεστε για να γίνετε έμπειρος χρήστης Linux.
Ακολουθώντας τα βήματα που περιγράψαμε, θα αποκτήσετε μια καλή βάση για να ξεκινήσετε την περιπέτειά σας στο Linux. Θυμήσου, η δύναμή του βρίσκεται στην κοινότητα και τώρα, είσαι κομμάτι της.
Ακολουθήστε μας στο Google News
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Δημοσίευση σχολίου
Θα χαρούμε πολύ να συμμετέχετε ενεργά και να σχολιάσετε το θέμα μας. Θα προσπαθήσω να απαντήσω το συντομότερο δυνατό στις ερωτήσεις σας .